Konspekt lekcji mający na celu powtórzenie i wyćwiczenie w ropoznawania środków stylistycznych. Zastosowanie gry dydaktycznej. Uczniowie bardzo chętnie uczestniczą w lekcji i uczą się nawet o tym nie wiedząc. autorka: Krystyna Bezubik
Temat: Powtórzenie wiadomości o środkach stylistycznych.
I. Cele lekcji: a) wiadomości: - powtórzenie podstawowych środków stylistycznych b) umiejętności: - ćwiczenie w ropoznawaniu środków stylistycznych II. Metody i fomy pracy: - podająca - gra dydaktyczna - praca w grupach III. Śrdoki dydaktyczne: - lista najpopularniejszych środków stylistycznych z definicjami - plansza do gry, kostki, pionki - karteczki z cytatami
IV. Przebieg lekcji: a) faza porzygotowawcza Uczniowie przypominają jakie środki stylistyczne znają; wymieniają je b) faza realizacji Nauczyciel rozdaje uczniom kartki z listą środków stylistycznych. Wspólnie z uczniamiją odczytuje ją i omawia. Następnie uczniowie dzielą się na małe grupy i rozpoczynją grę. Opis gry: Uczniowie rozpoczynają "bieg" na planszy do gry. Kiedy uczeń stanie na oznaczonym polu, losuje kartkę z cytatem, który odczytuje. W podanym cytacie wskazuje środki stylistyczne. Jeśli się pomyli, stoi kolejkę. c) faza podsumowująca Nauczyciel pyta uczniów o wrazenia z lekcji, czy forma gry ułatwiła im naukę. V. Załączniki a) lista środków
ŚRODKI STYLISTYCZNE
- epitet – wyraz (najczęściej przymiotnik) pełniący funkcję określenia rzeczownika, np. ciemny sen;
- kontrast – przeciwieństwo, np. biały – czarny, mało – dużo;
- wyraz dźwiękonaśladowczy (onomatopeja) – wyraz naśladujący dźwięki, np. wr, miau, i jak bór dudni piorun;
- ożywienie – nadanie przedmiotom, zjawiskom przyrody cech istot żywych, np. poruszało się duże okno wędrowało;
- uosobienie (personifikacja) – nadanie rzeczom, zwierzętom, roślinom cech człowieka, np. Kiedy nadejdzie ten dzień / Przyniesie na wyciągniętej ręce chleb;
- porównanie – uwydatnienie cech opisywanego przedmiotu, postaci, itd. przez wskazanie cech wspólnych z innymi przedmiotami, postaciami, itd. Zestawieniu służą następujące łączniki: jak, jakby, niby, niczym, na kształt. Np. (ptaszek) z główką jak makówka;
- powtórzenie – dwukrotne, lub wielokrotne wystąpienie tego samego elementu, np. mokra wieś wieczna wieś;
- przenośnia (metafora) – zaskakujące połączenie słów, tworzące nowy sens, np. fontanna łez, spajam głazy rymów;
- zdrobnienie, np. cielątko, stołeczek, kwiatuszek;
- zgrubienie, np. panisko, nochal;
b) cytaty do gry:
dzieciątko
|
o szyby deszcz dzwoni, deszcz dzwoni jesienny i pluszcze jednaki, miarowy, niezmienny
|
Wstąpiłem na działo/ I spojrzałem na pole; dwieście armat grzmiało
|
szły lipy
|
maluszek
|
Panno święta co jasnej bronisz Częstochowy
|
niech żywi nie tracą nadziei/ i przed narodem niech niosą oświaty kaganiec;/ a kiedy trzeba– na śmierć idą po kolei,/ jak kamienie przez boga rzucone na szaniec
|
nie spały lęki
|
domisko
|
Na pagórku niewielkim, we wrzozowym gaju, / Stał dwór szlachecki …
|
…nieraz widziałem/ garstkę naszych walczących z Moskali nawałem
|
dysk, niby dukat połyskliwy dzwoni
|
psisko
|
Na niebo wpływają białych chmurek żagle, / Od twojej strony płynie niebieska fregata/ Nie do mnie, nie od ciebie.
|
niebo wali się z trzaskiem
|
byłem żaglem łez nakryty
|
ale nie depczcie przeszłości ołtarzy
|
Przyszłam po kolor, ale jaki/ Dziś już twych oczu nie ma, nie ma/ Pogładzić skrzydła u twych ramion/ Zniknęły
|
Wybiegłam zbyt rozpromieniona/ Zniknęłam jak się znika w tłumie
|
Mało wzięta dyrygentka,/ Brzydka, chociaż z całkiem niezłym makijażem.
|
A świat jest dla samotnej miły przeokrutnie
|
Słońce mi gada prosto w oczy/ drżą słonecznika pestek krople
|
Na moim krześle usiadł kurz/ Dawno nie było tu nikogo Ja zaś na moment wpadam snu a zadowalam się podłogą
|
Ogrzewam ściany ciemną biel/ szeptem/ czekała na mnie cały dzień/ jestem
|
|